Pijnvermindering door pijnstillende cremes: informatie voor specialisten en huisartsen
Pijnstillende crèmes (topicale analgetica) worden de laatste jaren steeds meer ingezet voor de behandeling van chronische pijn en met name neuropathische pijn. De voordelen van pijnstillende crèmes ten opzichte van orale pijnstillers zijn:
- de actieve stoffen komen (nagenoeg) niet in de bloedbaan,
- (vrijwel) geen systemische bijwerkingen,
- (vrijwel) geen interacties met andere geneesmiddelen, en
- vaak binnen 30 minuten een pijnstillend effect.
De afgelopen jaren laten studies zien dat topicale analgetica effectief en veilig zijn.(1-2) En resultaten van vergelijkende studies geven aan dat topicale analgetica net zo effectief kunnen zijn als orale pijnstillers.(1,4) Deze nieuwe behandelwijze, pijn verminderen met pijnstillende crèmes, is welkom aangezien meer dan twee derde van de patiënten met neuropathische pijn geen adequate pijnstilling ervaren.(5)
Het Instituut voor Neuropathische Pijn heeft de laatste jaren een aantal pijnstillende analgetica ontwikkeld op basis van bestaande wetenschappelijke literatuur en heeft haar bevindingen gepubliceerd i.v.m. de volgende pijnstillende crèmes:
- Fenytoine 5% en 10% (6-9)
- Amitriptyline 5% en 10% (10-13)
- Ketamine 10% (12,14-16)
- Baclofen 5% (18-21)
- Lidocaine 3% met isosorbide dinitraat 0.4% en capsaïcine 0.075% (22-23)
- Clonidine 0.2%
- Gabapentine 10%
De pijnstillende crèmes worden magistraal gemaakt bij een bereidingsapotheker. De meeste patiënten ervaren binnen 30 minuten pijnverlichting. Als er geen pijnverlichting optreedt, dan kan het betekenen dat de patiënt niet de juiste pijnstillende crème gekregen heeft. Er zijn natuurlijk altijd non-responders. Op basis van een groeiende database die door ons instituut beheerd wordt, lijkt het alsof ten minste 50% van alle behandelde patiënten positief op een van de pijnstillende crèmes reageert.
Artsen die de pijnstillende crèmes willen voorschrijven kunnen contact op nemen via: info @ neuropathie.nu met het verzoek een receptformulier toe te zenden.
[1] Sawynok J1. | Topical analgesics for neuropathic pain: preclinical exploration, clinical validation, future development. | Eur J Pain. | 2014 Apr;18(4):465-81. doi: 10.1002/j.1532-2149.2013.00400.x. Epub 2013 Sep 24.
[2] Sawynok J1. | Topical analgesics for neuropathic pain in the elderly: current and future prospects. | Drugs Aging. | 2014 Dec;31(12):853-62. doi: 10.1007/s40266-014-0218-9.
[3] Sawynok J1. | Topical analgesics for neuropathic pain: preclinical exploration, clinical validation, future development. | Eur J Pain. | 2014 Apr;18(4):465-81. doi: 10.1002/j.1532-2149.2013.00400.x. Epub 2013 Sep 24.
[4] Dworkin RH | A comparison of EpiCept™ NP-1 topical cream vs. oral gabapentin in postherpetic neuralgia (PHN) | NCT00475904 | 2011
[5] Zur E1. | Topical treatment of neuropathic pain using compounded medications. | Clin J Pain. | 2014 Jan;30(1):73-91. doi: 10.1097/AJP.0b013e318285d1ba.
[6] Kopsky DJ1, Keppel Hesselink JM2. | Topical phenytoin for the treatment of neuropathic pain. | J Pain Res. | 2017 Feb 27;10:469-473. doi: 10.2147/JPR.S129749. eCollection 2017.
[7] Kopsky DJ1, Keppel Hesselink JM2. | Phenytoin in topical formulations augments pain reduction of other topically applied analgesics in the treatment of trigeminal neuralgia. | J Clin Anesth. | 2017 May;38:154-155. doi: 10.1016/j.jclinane.2017.01.040. Epub 2017 Feb 17.
[8] Keppel Hesselink JM, Kopsky DJ | Burning pain in small fibre neuropathy treated with topical phenytoin: rationale and case presentations. | J Clin Anesth Pain Med. | 2017, 1(1): 6.
[9] Keppel Hesselink JM, Kopsky DJ. | Topical phenytoin in neuralgic pain, peripheral modulation of central sensitization: two case reports. | J Pain Relief | 2017, 6(2): 284.
[10] Liebregts R, Kopsky DJ, Hesselink JM. | Topical amitriptyline in post-traumatic neuropathic pain. | J Pain Symptom Manage. | 2011 Apr;41(4):e6-7.
[11] Kopsky DJ, Keppel Hesselink JM. | High Doses of Topical Amitriptyline in Neuropathic Pain: Two Cases and Literature Review. | Pain Pract. | 2011 Jun 16. doi: 10.1111/j.1533-2500.2011.00477.x. [Epub ahead of print]
[12] Kopsky DJ, Keppel Hesselink JM. | Multimodal Stepped Care Approach Involving Topical Analgesics for Severe Intractable Neuropathic Pain in CRPS Type 1: A Case Report. | Case Report Med. | 2011;2011:319750. Epub 2011 Oct 17.
[13] Kopsky DJ, Liebregts R, Keppel Hesselink JM. | Central Neuropathic Pain in a Patient with Multiple Sclerosis Treated Successfully with Topical Amitriptyline. | Case Report Med. | 2012;2012:471835. Epub 2012 Jul 18.
[14] Kopsky DJ1, Keppel Hesselink JM, Bhaskar A, Hariton G, Romanenko V, Casale R. | Analgesic effects of topical ketamine. | Minerva Anestesiol. | 2015 Apr;81(4):440-9. Epub 2014 May 22.
[15] Keppel Hesselink JM, Kopsky DJ. | Treatment of chronic regional pain syndrome type 1 with palmitoylethanolamide and topical ketamine cream: modulation of nonneuronal cells. | J Pain Res. | 2013 Mar 21;6:239-45. doi: 10.2147/JPR.S42417. Print 2013.
[16] Hesselink JM, Kopsky DJ. | Intractable neuropathic pain due to ulnar nerve entrapment treated with cannabis and ketamine 10%. | J Clin Anesth. | 2012 Feb;24(1):78-9. Epub 2012 Jan 5.
[17] Kopsky DJ, Keppel Hesselink JM. | Multimodal Stepped Care Approach Involving Topical Analgesics for Severe Intractable Neuropathic Pain in CRPS Type 1: A Case Report. | Case Report Med. | 2011;2011:319750. Epub 2011 Oct 17.
[18] Keppel Hesselink JM1, Kopsky DJ2, Sajben N3. | New topical treatment of vulvodynia based on the pathogenetic role of cross talk between nociceptors, immunocompetent cells, and epithelial cells. | J Pain Res. | 2016 Oct 3;9:757-762. eCollection 2016.
[19] Kopsky DJ1, Keppel Hesselink JM2, Casale R3. | Walking with Neuropathic Pain: Paradoxical Shift from Burden to Support? | Case Rep Med. | 2015;2015:764950. doi: 10.1155/2015/764950. Epub 2015 Jul 28.
[20] Keppel Hesselink JM1, Kopsky DJ, Sajben NL. | Vulvodynia and proctodynia treated with topical baclofen 5 % and palmitoylethanolamide. | Arch Gynecol Obstet. | 2014 Aug;290(2):389-93. doi: 10.1007/s00404-014-3218-4. Epub 2014 Apr 2.
[21] Kopsky DJ1, Keppel Hesselink JM. | Neuropathic pain as a result of acromegaly, treated with topical baclofen cream. | J Pain Symptom Manage. | 2013 Oct;46(4):e4-5. doi: 10.1016/j.jpainsymman.2013.07.011.
[22] Kopsky DJ, Amelink GJ, Keppel Hesselink JM. | Intractable neuropathic pain in spinal intramedullary cavernoma treated successfully with a novel combination cream. | Pain Med. | 2012 May;13(5):729-30. doi: 10.1111/j.1526-4637.2012.01362.x. Epub 2012 Apr 11.
[23] Kopsky DJ, Keppel Hesselink JM. | A new combination cream for the treatment of severe neuropathic pain. | J Pain Symptom Manage. | 2010 Feb;39(2):e9-e10.